Các loại hệ thống phanh trên xe ô tô có thể bạn chưa biết

Để giúp xe có thể dừng lại đúng theo sự điều khiển của người lái thì phải nhờ đến hệ thống phanh. Hệ thống này tạo ra lực làm cho các bánh xe ngưng hoạt động, chống lại lực quán tính của bánh xe đang di chuyển trên mặt đường. Vậy các loại hệ thống phanh trên xe ô tô đang có những loại nào? Hãy đọc bài viết sau đây của Panther4x4 để tìm hiểu nhé!

Hệ thống phanh

Có hai loại hệ thống phanh trên ô tô. Hệ thống phanh chân được sử dụng khi xe đang chạy, phanh chân có hai loại là:

• Phanh tang trống
• Phanh đĩa được điều khiển bằng áp suất thủy lực

Hệ thống phanh được sử dụng khi đỗ xe, tác động vào các phanh bánh sau qua các dây kéo để xe không dịch chuyển được.

Phanh tang trống là gì?

Phanh tang trống có cấu tạo bao gồm:

• Guốc phanh
• Má phanh
• Mâm phanh
• Lò xo
• Bộ điều chỉnh
• Trống phanh

Guốc phanh

Thường được làm bằng nhôm đúc, trọng lượng nhẹ và có khả năng tản nhiệt tốt. Guốc phanh có khá nhiều hình dáng và thường được các hãng xe chế tạo riêng cho từng kiểu xe và từng loại xe riêng.

Má phanh

Đối với xe ô tô hạng nhẹ, má phanh được gắn vào guốc phanh bằng cách dán keo hoặc tán, còn với xe tải và các xe hạng nặng khác má phanh thường được gắn bằng bu lông. Má phanh dán thông dụng và được ưa chuộng hơn vì nó tận dụng được tối đa bề dày của má, khi mòn không bị đinh tán cọ làm hỏng mặt trong trống phanh. 

Má phanh thứ cấp thường dài hơn má phanh sơ cấp, đôi khi má phanh được gắn ở vị trí cao hay thấp trên guốc để thay đổi đặc tính tự kích hoạt hay trợ động của guốc phanh.

Mâm phanh

Có chức năng để gắn cụm phanh, mâm phanh được gắn  bulong vào trục bánh sau hoặc  khớp lái ở cầu trước. Trên mâm phanh được chế tạo các lỗ, vấu lồi để gắn xilanh thủy lực, lò xo giuốc phanh và cáp phanh tay.

Lò xo

Trong phanh tang trống thường sử dụng hai lò xo, một để kéo guốc phanh về vị trí nhả phanh, một để giữ guốc phanh tựa vào mâm phanh.

Bộ điều chỉnh guốc phanh

Để các guốc phanh được điều chỉnh heo chu kì để giữ cho má phanh sát với bề mặt trống phanh. Nếu khe hở giữa má phanh và mặt trống phanh quá lớn sẽ khiễn ho phanh lâu có tác dụng, gây nguy hiểm cho người lái. Khe hở má phanh trước đây được điều chỉnh bằng tay, hiện nay các xe ô tô đều sử dụng bộ điều chỉnh tự động dành cho hệ thống phanh trên ô tô.

Trống phanh

Có hình dáng như cái trống, được gắn vào trục bánh xe, bộ phận này ở ngay trong bánh xe và quay cùng với bánh xe. Bề mặt trông phanh cứng và chịu được mài mòn, có độ bền cao và chịu nhiệt. Hầu hết trống phanh được chế tạo bằng gang xám, có khả năng chống mài mòn khá tốt. Tuy nhiên nhược điểm là nó khá nặng và dễ nứt vỡ.

Do vậy, các trống phanh hiện nay được cải tiến bằng cách chế tạo trống có nhiều thành phần: phần giữa làm bằng thép dập, phần vành và bề mặt ma sát làm bằng gang.

Nguyên lí hoạt động

Sử dụng má phanh áp vào mặt guốc phanh. Khi tác động lực sẽ làm ép má phanh vào mặt trống phanh (trống phanh được liên kết với bánh xe. Độ cong của vành guốc phải phù hợp với mặt trong của trống phanh, bề mặt của vành guốc được gắn với má phanh.

Phanh đĩa là gì?

Hệ thống phanh trên xe ô tô còn sử dụng cả phanh đĩa bao gồm đĩa thắng làm bằng thép tạo ma sát với bố thắng, cố định với trục của bánh xe. Đệm thắng có lưng đỡ là tấm kim loại phẳng, gắn cố định với cụm thắng. Bố thắng được gắn với lưng bằng cách tán, dán hoặc đúc. Bộ phận báo hiệu bố mòn có ba loại

• Báo hiệu bằng tiếng động
• Báo hiệu bằng cảm giác
• Báo hiệu bằng điện tử

Phanh đĩa được sử dụng chủ yếu trên xe du lịch cỡ nhỏ, phanh đĩa được chia làm hai loại:

• Loại đĩa quay
• Loại vỏ quay

Loại đĩa quay

Đĩa phanh ở ngoài có trọng lượng nhỏ thường được sử dụng ở phanh trước hoặc phanh tay ở ôtô tải. Nhược điểm của loại phanh này là rất dễ bị hư hỏng do bụi bẩn rơi vào khi chạy trên đường đất.

Loại vỏ quay

Các piston và xilanh sẽ đẩy đĩa phanh di chuyển tương đối trong mặt phẳng quay của bánh xe theo hướng ngược chiều nhau. Do đĩa phanh có các rãnh nghiêng nên các viên bi có thể chạy theo đó để ép các đĩa ma sát vào vỏ giúp xe dừng lại.

Phanh khí nén là gì?

Hệ thống phanh trên ô tô còn có phanh khí nén, đây là kiểu phanh ô tô có kết cấu phức tạp, dùng cho xe ô tô cỡ lớn như

• Xe chở hàng
• Xe khách
• Xe bus,…

Nguyên lí hoạt đông

Trên phanh khí nén có một van ba ngả, như tên gọi của nó, có ba cửa nối tới ba đường khí khác nhau: một cửa dành cho ống dẫn chính từ bình tích khí, một cửa dẫn tới các xi-lanh công tác của cơ cấu phanh và cửa còn lại thông với các bình chứa phụ. Và như vậy, một hệ thống “van ba ngả” sẽ thực hiện các chức năng sau:

• Nạp khí: Hệ thống cần được nạp đầy khí nén thì mới có thể nhả phanh. Nghĩa là, khi xe không hoạt động, nó luôn trong tình trạng được phanh. Chỉ khi áp suất trong hệ thống đạt tới mức thích hợp thì cơ cấu phanh dừng mới thôi tác dụng, xe sắn sàng hoạt động.
• Tác dụng phanh: Khi người điều khiển đạp phanh thì áp suất trong hệ thống sẽ giảm xuống. Còn khi lượng khí trọng hệ thống giảm thì van ba ngả sẽ cho phép khí hồi về các bình chứa, đồng thời cơ cấu phanh thực hiện chức năng phanh.
• Nhả phanh: Sau khi thực hiện tác dụng phanh thì một lượng khí nén sẽ bị xả ra ngoài, sau đó áp suất trong hệ thống được tăng để nhả phanh.

Ưu điểm

Phanh khí nén có độ an toàn cao vì không có hiện tượng dầu phanh chảy khỏi hệ thống. Ở loại phanh này, nếu khí bị rò rỉ thì cơ cấu phanh dừng sẽ được kích hoạt tự động và hãm cả một chiếc xe khổng lồ lại.

Khuyết điểm

Có cấu tạo vô cùng phức tạp với nhiều chi tiết, kích thước lớn và giá thành cao, độ nhạy của phanh cũng thấp.

Nhìn chung, mỗi hệ thống phanh trên ô tô sẽ phù hợp cho từng loại xe ô tô khác nhau, tìm hiểu kĩ về cấu tạo giúp bạn hiểu rõ hơn nguyên lí hoạt động của hệ thống phanh đối với chiếc xe và có cách xử lý tối ưu nhất. Đừng quên đồng hành với những tin tức ô tô mới nhất của chúng tôi.

Xem thêm:

• Hệ thống phanh ABS trên xe bán tải cấu tạo và chức năng

Vì sao nên lựa chọn Panther4x4 là địa chỉ tin cậy nâng cấp xe bán tải của bạn

• Panther4x4 là công ty lớn, uy tín tại Tp HCM chuyên độ đồ chơi xe bán tải: Ford Ranger; Ford Ranger Raptor; Ford Ranger Wildtrak; Navara; Triton; Mazda BT50; Colorado. Đã và đang được nhiều khách hàng tin tưởng.
• Panther4x4 cam đoan bán hàng có chất lượng tốt nhất với giá tốt nhất thị trường.
• Đặc biệt mọi sản phẩm độ tại trung tâm độ xe bán tải Panther4x4 đều được bảo hành.
• Panther4x4 có đa dạng mẫu mã và các món đồ chơi khác nhau để bạn lựa chọn.
• Panther4x4 có cơ sở vật chất tốt, hiện đại và chuyên nghiệp.
• Nhân viên và thợ của công ty Panther4x4 là những người có kinh nghiệm nhiều năm trong nghề.
• Đến với Panther4x4 bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ. Tư vấn tận tình từ các chuyên gia của chúng tôi.
• Đặc biệt Panther4x4 luôn ưu đãi cho những khách hàng cũ.